دسته‌بندی موضوعی

فرانسه ۹۸؛ جام متوسط‌ها

 فرانسه ۹۸؛ جام متوسط‌ها   على صاحبى* منبع: ماهنامه ایران فردا، شماره ۴۵ ، مرداد ۱۳۷۷   “دتانتوراکوپا جولس ریمه” مشهور به “ژول ریمه” در بهار سال ۱۹۳۰ میلادى تیمهاى شاخص اروپایى را در کشتى “کونت ورده” نشاند تا در مونته ویدئو اروگوئه به همراه تیمهاى قاره آمریکا، نخستین دوره مسابقات جام جهانى فوتبال را برگزار کنند. بانى فرانسوى مسابقات جام جهانى هیچ گاه تصور نمى‌کرد که تب و تاب این رقابتهاى جهانگیر و اخبار مربوط به آن به عنوان اخبار حساسترین رخداد بین‌المللى قلمداد شود. از آن زمان قریب به ۷۰ سال مى‌گذرد. در طول این ۷ دهه ۱۶ بار برترین توپ‌زنهاى جهان براى تصاحب جام رویاروى هم قرار گرفته‌اند. ۳ دوره پیش از آغاز جنگ بین‌الملل دوم و …

فرانسه ۹۸؛ جام متوسط‌ها ادامه مطلب

تیغ کشیدن بر «جامعه»

عبداللَّه موحد* منبع: ماهنامه ایران فردا، شماره ۴۵ ، مرداد ۱۳۷۷   در گرماگرم مردادى که در آن به سر مى‌بریم نود و دومین سالروز جنبش گرانقدر مشروطه در سربرگ ذهنمان ثبت مى‌شود. از آن سو که بنگریم مشروطیت ایران هشت گام دیگر تا یک صد سالگى فاصله دارد. اگر در عصر تردیدهاى زبونانه که در آن مبانى هر آرمان را گردن مى‌زنند و شأن نزول هر نقطه عطف تاریخى را از برگ واقعیت پاک مى‌کنند، هنوز نسبت به آرمانهاى والاى مشروطه وفادار باشیم در سالروز این رخداد ملى، دگرباره بر خواسته‌هاى نخستین آن صحه مى‌نهیم. احقاق حقوق “همواره معوقه” مردم، جان‌مایه جنبشى بود که هشت گام تا آغاز دومین سده حیاتش فاصله دارد. اما مادرِ مشروطه که در کشاکش …

تیغ کشیدن بر «جامعه» ادامه مطلب

شلتاق: نگاهى تاریخى به دخالت نظامى در عرصه سیاسى

شلتاق: نگاهى تاریخى به دخالت نظامى در عرصه سیاسى   هدی صابر منبع: ماهنامه ایران فردا، شماره ۴۵ ، مرداد ۱۳۷۷   در سرزمین پررمز و راز میهن من طبق یک سنت دیرپاى بومى، حرکتهاى اجتماعى نو و روندهاى تحولى از رسیدن به انتهاى مسیر طبیعى و نظاره و لمس محصول مورد انتظار خویش محروم‌اند. در سرزمین “آه و کاش و افسوس”، هم صاحبانِ ایده و طراحان و “راهبران” و هم “رهزنان”، هر دو از دو منظر جداگانه در پایانِ زودرس و غیرطبیعى روندهاى تحولى غبطه مى‌خورند. رهزنان و سرکوبگران به کوتاهى و غفلت خویش که چرا حرکت را در نطفه خفه نکرده و با “زمینه‌کُشى”، تحول را منتفى نساخته‌اند و طراحان و رهبران نیز به خطاهاى استراتژیک و اشتباهات …

شلتاق: نگاهى تاریخى به دخالت نظامى در عرصه سیاسى ادامه مطلب

فوتبال ایران در آوردگاه فرانسه ۹۸: نمایش ایرانى در میدان جهانى

 فوتبال ایران در آوردگاه فرانسه ۹۸ :  نمایش ایرانى در میدان جهانى   على صاحبى* منبع: ماهنامه ایران فردا، شماره ۴۴، تیر ۱۳۷۷   نمایش ایرانى در شرایطى که دست‌اندرکاران برگزارى شانزدهمین دوره مسابقات جام جهانى فوتبال همزمان با تعیین عنوان براى هر یک از تیمهاى حاضر در رقابتها به تیم فوتبال ایران عنوان “دیوار کوتاه” را اختصاص داده بودند، توپچى‌هاى ایران نه تنها دیوار کوتاهى براى پرش آسوده‌خاطر حریفان نبودند که به عنوان حریفى قَدَر و سخت‌کوش، شایسته‌ترین نماینده قاره آسیا در پیکارها شناخته شدند. جدا از تلقى‌ها و پیشداوریهاى بین‌المللى، با توجه به اوضاع نابسامان تیم و نمایشهاى ناموفق آن در دیدارهاى تدارکاتى، افکار عمومى داخلى نیز به رغم آنکه تیم ملى را با امید و دعا بدرقه …

فوتبال ایران در آوردگاه فرانسه ۹۸: نمایش ایرانى در میدان جهانى ادامه مطلب

پدر نسل‌کش، پدر توسعه، پدر مخلوع

 پدر نسل‌کش، پدر توسعه، پدر مخلوع   منبع: ماهنامه ایران فردا، شماره ۴۴، تیر ۱۳۷۷    در سالهاى میانى دهه ۱۹۶۰ میلادى “زردها” هر کدام به نوعى توجه جهان را به خود معطوف ساخته بودند: ویت‌کنگها با ظفر قهرمانانه “دین‌بین‌فو”، نبوغ ژنرال “جیاپ” و عطوفت و پایدارى “عموهوشى‌مین”؛ چینیها با انقلاب فرهنگى و “صدگل” مائو و قمر مصنوعى؛ ژاپنیها با رشد سریع اقتصادى، خیز به قصد تسخیر بازار بین‌المللى کالاهاى سبک و برترى والیبالیستها و پینگ‌پنگ‌بازانشان در سطح جهان، و کره‌ایها – شمالى – با نمایش اعجاب‌انگیز در رقابتهاى فوتبال جام جهانى ۱۹۶۶ لندن و مغلوب کردن تیم ملى ایتالیا و قد علم کردن در برابر نامداران پرتقال. اما در میان همه رخدادهاى جهان زرد، “حمام خونِ” اندونزى رخداد ویژه‌اى …

پدر نسل‌کش، پدر توسعه، پدر مخلوع ادامه مطلب

فوتبال ایران – آمریکا : میدان انفعال یا بهره‌گیرى از فرصت؟

 فوتبال ایران – آمریکا : میدان انفعال یا بهره‌گیرى از فرصت؟   على صاحبى* منبع: ماهنامه ایران فردا، شماره ۴۲، اردیبهشت ۱۳۷۷   در آغاز دهه ۱۹۷۰ در شرایطى که جنگ‌طلبى جمهوریخواهان حاکم بر ایالات متحده در ویتنام، دولت این کشور را در انزواى بین‌المللى قرار داده و از سویى منازعات سیاسى بس سنگین و توانفرساى دهه ۶۰ با شوروى، چین و کوبا، “خروس جنگى”ها را از نفس انداخته بود، فکر “تنش‌زدایى” هنرى کیسینجر وزیر امور خارجه وقت امریکا در دستور کار سیاست خارجى دولت “ریچارد نیکسون” قرار گرفت. هنگامى که چین به عنوان ایستگاه اولِ مسیر تنش‌زدایى و خروج از انزوا درنظر گرفته شد و نام این کشور به روى نقشه در دایره “سنجاق‌هاى سبز” قرار گرفت، کاروان “راهگشا” را …

فوتبال ایران – آمریکا : میدان انفعال یا بهره‌گیرى از فرصت؟ ادامه مطلب

بودجه ۷۷ – بودجه ۵۷: چند اشتراک، چند اختلاف

بودجه ۷۷ – بودجه ۵۷ :  چند اشتراک، چند اختلاف   عبداللَّه موحد* منبع: ماهنامه ایران فردا، شماره ۴۱، فروردین ۱۳۷۷   در ششم بهمن ماه گذشته بودجه کل سال ۱۳۷۷ در مجلس به تصویب رسید. دو ماه قبل از آن رئیس جمهور به هنگام ارائه لایحه اولین بودجه دولت جدید، وضعیت عمومى اقتصاد ملى را به گونه‌اى تیره ترسیم نمود: “نرخ تورم بالا، توزیع نابرابرانه درآمد، نرخ رشد پایین تولید ناخالص داخلى، نرخ بیکارى بالا، رکود عمومى، نسبت پایین سرمایه گذارى بخش خصوصى به تولید ناخالص داخلى، وابستگى شدید درآمدهاى دولت به نفت، حجم پایین تشکیل سرمایه کل نسبت به تولید ناخالص داخلى، کسرى مزمن تراز تجارى بدون نفت، بهره‌ورى پایین نیروى کار، گسترش دولت، تمرکز بیش از حد …

بودجه ۷۷ – بودجه ۵۷: چند اشتراک، چند اختلاف ادامه مطلب

بحران تصمیم گیری، نوسان استراتژیک (بخش سوم و آخر)

 گذرى بر روند تصمیم‏‌گیریهاى استراتژیک اقتصادى   بحران تصمیم‏‌گیرى، نوسان استراتژیک (بخش سوم و آخر)   عبداللَّه موحد* منبع: ماهنامه ایران فردا، شماره ۴۰، اسفندماه ۱۳۷۶   در پى عبور از یک دهه سردرگمى استراتژیک و تلاشهاى نافرجام جهت تصویب و به کاراندازى برنامه‌هاى موسوم به “برنامه اول”، “اصلاحیه برنامه اول” و “برنامه شرایط نوین” و “برنامه شرایط نوین”، برش تاریخى قبل از برنامه‌دار شدن اقتصاد ایران به پایان رسید. با خاموش‌شدن اجبارى آتش جنگ هشت ساله و پذیرش قطعنامه ۵۹۸ سازمان ملل متحد از سوى مسؤولان جمهورى اسلامى، عملاً باب تازه‌اى به روى اقتصاد فرسوده و مستهلک شده کشور باز شد، در حالى که تسرّى “دلزدگى” از جنگ به اقتصاد “بى‌زبان” در جزوه “چشم‌انداز” کاملاً نمایان بود. در آخرین …

بحران تصمیم گیری، نوسان استراتژیک (بخش سوم و آخر) ادامه مطلب

پنجشنبه؛ میثاق با آزادى و گامى به پیش

 پنجشنبه؛ میثاق با آزادى و گامى به پیش   منبع: ماهنامه ایران فردا، شماره ۴۰، اسفندماه ۱۳۷۶   در بعدازظهر روز سه‌شنبه ۳۰ دى گروهى از مردم شریف تهران هنگام ورود به حسینیه ارشاد براى شرکت در مراسم سومین سالگرد رحلت روانشاد مهندس مهدى بازرگان با درهاى بسته حسینیه مواجه شدند و در عوض اعضاى گروه نام‌آشناى “انصار انحصار” را در مقابل خود دیدند. گروهى که “آزادترین”، “مطرحترین” و “فعالترین” جریان سیاسى “سراسرى” کشور طى ماههاى اخیر بوده است. انصار انحصار این بار نیز با “اعتماد به نفس” همیشگى که از “منبعى خارج از وجود”شان تغذیه مى‌شود، ابتدا با اهانت و فحاشى و یورش به مدیران حسینیه و برگزارکنندگان مراسم، “تعطیلى برنامه” را شفاهاً “ابلاغ” کردند و سپس با “محاصره” …

پنجشنبه؛ میثاق با آزادى و گامى به پیش ادامه مطلب

بحران تصمیم گیری، نوسان استراتژیک (بخش دوم)

 گذرى بر روند تصمیم‏‌گیریهاى استراتژیک اقتصادى   بحران تصمیم‏‌گیرى، نوسان استراتژیک (بخش دوم) عبداللَّه موحد* منبع: ماهنامه ایران فردا، شماره ۳۹، دی‌ماه ۱۳۷۶ پس از آنکه نخستین تجربه برنامه‌ریزى جمهورى اسلامى در چهارچوب “برنامه اول پنجساله توسعه اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى” در دوره زمانى ۱۳۶۲ – ۶۶ بنا به عللى چون “پیش‌بینى ذهنى بهاى نفت و درآمد حاصل از آن”، “عدم اتکاء به پایگاه آمارى قابل اعتماد”، “چفت و بست نداشتن کارشناسى” و… با ناکامى مواجه و موضوعیت تاریخى خود را از دست داد، دستگاه “برنامه‌ریز” دولت درصدد “اصلاح” معایب و نقایص “برنامه متروکه” برآمد. تنظیم‌کنندگان “اصلاحیه برنامه اول توسعه اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى جمهورى اسلامى” ضمن آنکه در مقدمه سند چنین تصریح نمودند که: “برنامه اول جمهورى اسلامى به …

بحران تصمیم گیری، نوسان استراتژیک (بخش دوم) ادامه مطلب

بحران تصمیم گیری، نوسان استراتژیک (بخش نخست)

 گذرى بر روند تصمیم‏‌گیریهاى استراتژیک اقتصادى   بحران تصمیم‏‌گیرى، نوسان استراتژیک عبداللَّه موحد* منبع: ماهنامه ایران فردا، شماره ۳۸، آبان و آذر ۱۳۷۶ از ابتدا تا انتهاى برش تاریخى هشت ساله اخیر، رئیس و مسؤولان اقتصادى دولت پیشین چنین وانمود مى‌کردند که دوران بحران تصمیم‌گیرى و اتخاذ استراتژى در نظام اجرایى به سر آمده است و مدیران اقتصادى نظام در مسیرى روشن و “بى‌ابهام” گام بر مى‌دارند. اما طى همین دوره “دستور کارهاى مکتوب” یا سند برنامه‌هاى اقتصادى – اجتماعى که دربردارنده استراتژى، اهداف و سیاستهاست چندباره دستخوش تحول و تطور گردیدند. بدین گونه که “برنامه بازسازى” مصوب به “برنامه تعدیل” تبدیل شد و برنامه تعدیل نیز در میانه راه به “برنامه تثبیت” تغییر سمت داد و بالاخره در آخرین …

بحران تصمیم گیری، نوسان استراتژیک (بخش نخست) ادامه مطلب

ما و نقدِ نوگرا

آنچه در ادامه می‌آید متن تنظیم‌شدۀ سخنرانی شهید هدی صابر در تاریخ ۲۲ تیر ۱۳۷۴ با موضوع بررسی پیشینه و مسیر جریان نوگرایی (روشنفکری مذهبی) در ایران است. این سخنرانی در یک جمع چندنفرۀ محدود ایراد شده ست؛ جمعی که با هدف تأسیس یک حزب یا جبهۀ سیاسی در ابتدای دهۀ ۱۳۷۰ با حضور مرحوم مهندس عزت‌الله سحابی، مهندس لطف‌الله میثمی، حسن یوسفی اشکوری، رضا رئیس‌طوسی، کرم میرزایی و شهید هدی صابر شکل گرفته و حدود دو سال (در حد فاصل ۱۳۷۳ تا ۱۳۷۴) به تبادل‌نظر و همفکری پرداختند و سپس به یک جمع عمومی و گسترده‌تر توسعه یافت.

«همپای وقت در بستر زمان»

«پژوهش همپای وقت در بستر زمان، تلاشی است برای بررسی مساله‌ی اتلاف وقت در ایران که به ابعاد گوناگون این مساله نظیر اتلاف وقت ملی در بخش‌های تولیدی، نظام اداری، بازار بیکاری، حمل و نقل، صف ارزاق و … پرداخته است. در این پژوهش همچنین به بررسی محتوای نظام آموزش و پرورش در بحث وقت ملی پرداخته و رویکردی نقادانه نسبت به این محتوا داشته است. در این پژوهش به یک مورد استثنایی ـ مدارس تیزهوشان ـ به عنوان جزیره‌ای در بیکرانه بی‌نظمی و وقت‌کُشی پرداخته شده است. در این پژوهش ارزشمند همچنین به “ارزش وقت و کار در چهار تجربه رهائی” نیز نیم‌نگاهی شده است؛ تجربه‌هایی از جای جای جهان برای کاستن از ابعاد اتلاف وقت ملی…»

دو سال آخر: رفرم …تا انقلاب

 کتاب «دو سال آخر: رفرم … تا انقلاب» به انضمام «آمریکا و انقلاب» محصول پژوهش تاریخی هدی صابر در سال‌های آغازین پس از انقلاب ۱۳۵۷ می‌باشد که در سال ۱۳۶۳ توسط انتشارات امیرکبیر و با نام نویسنده‌ی مستعار «ه.موحد» منتشر شده است. در مقدمه‌ی این کتاب و در توضیح ضرورت انجام پژوهش آمده است: «نظم و ترتیب دادن به حوادث تاریخی و مدون و منسجم نمودن، همواره به عنوان یک انتظار طبیعی از سوی آیندگان و نسل‌های آتی ـ که درصدد پی‌جویی و کنکاش تاریخ گذشتگان و حوادث قبل از خود می‌باشند ـ مطرح است؛ همچنان که نسل حاضر نیز با دقت و موشکافی و علاقه‌ای وافر، وقایع گذشته را در لابلای متون و اسناد جستجو می‌کند و نکات آن را به زیر ذره‌بین می‌برد. لذا گردآوری مکتوب وقایع تاریخی زمان حاضر و شکل بخشیدن به آن، نیز مسئولیتی است که می‌باید بدان عمل گردد».

روستا، منطقه‌ی مغضوب

«روستا، منطقه‌ی مغضوب» پژوهشی است از شهید هدی صابر که در آغاز دهه‌ی شصت صورت گرفته و در فاصله‌ی بهمن ۱۳۶۲ تا دی‌ماه ۱۳۶۳ طی ده مقاله‌ی متوالی با همین عنوان در دوماهنامه «جهاد (ترویج کشاورزی و توسعه روستایی)» منتشر گردیده است. این پژوهش برای سیمای جمهوری اسلامی انجام گرفته است و به دلایلی نامشخصی منتشر نگردیده است. اما مجموعه‌ی مقالات مستخرج از این پژوهش به طور تدریجی و بدون ذکر نام معلم شهید در مجله‌ی جهاد منتشر شده‌اند. در مقاله‌ای با عنوان «تاریخ برنامه‌ریزی اقتصادی در ایران» در مجله‌ی پانزده خرداد، نویسنده در چهار مورد به پژوهش معلم شهید ارجاع داده است و نام ایشان را به عنوان نویسنده‌ی طرح پژوهشی ذکر کرده است. جهت اطمینان از اعتبار پژوهش، …

روستا، منطقه‌ی مغضوب ادامه مطلب

اسکرول به بالا