کتاب‌ها

پنجاه سال برنامه‌ریزی

کتاب پنجاه سال برنامه‌ریزی اثر هدی صابر، شامل مقاله‌ها و گفتارهایی از مرحوم عزت‌الله سحابی، فیروز توفیق، علی‌اکبر معین‌فر، خداداد فرمانفرمائیان، هوشنگ شهیدی، فرشاد مومنی، کمال اطهاری و … درباره برنامه‌ریزی در ایران است. هدی صابر در کتاب پنجاه سال برنامه‌ریزی مجموعه‌ای از مقالات و گفتارهای پیشکسوتان حوزه برنامه‌ریزی در ایران را گردآوری کرده است. در تمام سالیان سال در ایران معاصر، تمام دغدغه روشنفکران ما، با هر زمینه فکری و دانش نظری که داشته اند اکثرا نقد حکومت و نقد سیاست آن هم به شکلی عقیم بوده است. هیچ روشنفکری درباره راه آهن، ساختار صنایع، جاده سازی، نحوه مدیریت مدارس، اساسا خود مقوله مدریت و برنامه ریزی، شیوه توسعه آموزش عالی توانمندسازی زنان، ساخت انحصاری بازارهای نوظهور، قوانین مدنی، نظام حقوقی و نظایر اینها سخن نگفته است. …

پنجاه سال برنامه‌ریزی ادامه مطلب

فروپاشی؛ نگاهی به درون رژیم شاه

“فروپاشی” به قلم “هدی صابر” اثری است قابل توجه که در آن نویسنده “نگاهی به درون رژیم شاه” انداخته و بدون توجه به گفته ها و عملکرد معارضین رژیم پهلوی، صرفا بر اساس مستندات و مدارک، بحران های داخلی و خارجی برجسته در مسیر “فروپاشی” این حکومت را زیر ذره بین قرار داده است. در ابتدای این اثر، مقدمه و توضیحاتی در باب بخش های مختلف کتاب و محتوای آن مطرح شده و سپس بخش نخست با نگاهی به وضعیت جهان در سال های موازی با حکومت پهلوی می پردازد. در این راستا “هدی صابر” نگاهی تحلیلی به دهه هفتاد میلادی و سپس جهت گیری های جدید ایالات متحده پس از جریانات واترگیت و جنگ ویتنام داشته است. در این …

فروپاشی؛ نگاهی به درون رژیم شاه ادامه مطلب

میراث پهلوانی

معرفی کتاب «میراث پهلوانی» منبع: ماهنامه‌ی کتاب ماه هنر، مهر ۱۳۸۷، شماره ۱۲۱، ص.۶۳ دریافت فایل اصلی مقاله (pdf) توضیح: کتاب «میراث پهلوانی» نوشته‌ی آقای ابراهیم مختاری می‌باشد؛ از آنجا که زنده‌یاد هدی صابر در پژوهش و تدوین بخش‌هایی از این کتاب مشارکت داشته، این کتاب به طور مشترک با نام مولفان (آقای ابراهیم مختاری و هدی صابر) منتشر شده است. آنچه در پی می‌آید معرفی این کتاب در ماهنامه‌ی کتاب ماه هنر می‌باشد. ویژگی‌های پهلوانی یکی از شاخص‌ترین تجلی‌های میراث معنوی فرهنگ ایرانی است که در وجود گروه‌هایی که در دوره‌های مختلف تاریخی به‌ نام‌های عیاران،فتیان،کلوها،شاطران و مانند این‌ها نامیده شده‌اند،تجلی یافته است.این سنت پهلوانی،در همه‌ی ادوار ریشه در فرهنگ اهل حرفه و افزارمندان دارد و ناگزیر از جامعه‌های …

میراث پهلوانی ادامه مطلب

سه هم‌پیمان عشق

”سه هم پیمان عشق“ روایت منش، روش و بینش سه تن ازسرآمدان مبارزه برای احقاق حقوق ملت در طی یکصد سال اخیر است، محمد حنیف نژاد، سعید محسن، اصغر بدیع زادگان. هدای صابر در این اثر به گردآوری خاطرات دوستان و همرزمان آن سه شهید پرداخته است.صابر در این اثر مایه دار در پی ثبت ”سیر حیات“ این سه مجاهد است تا در پی این کنکاش آن ”ویژگی هایی“ که آنها را چنین نمود و تا این سطح  و موقعیت انسانی رسانید باز یابد، برشمارد و آموزه ها را بر مدار آموزش و انتقال بنشاند. … مسئله اصلی هدی صابر در این اثر کاربری آن سه عنصر ثابت در دوران کنونی می باشد در دورانی که از عشق جز سیمایی کاریکاتور مانند نمانده است و کسالت روح این نسل نشان از خشونتی سرد می دهد. ساختار محتوایی کتاب نیز بر اساس چیدمان خاطرات همگن بصورت موضوعی می باشد که در  بیست و یک فصل تنظیم شده است، برخی از مصاحبه کنندگان نیز از چهره های برجسته سیاسی و ادبی  چون مهندس عزت الله سحابی، حسین شاه حسینی، محمد توسلی، لطف الله میثمی، محمدعلی سپانلو و …. می باشد که باعث وزانت کیفی اثر شده است.

دو سال آخر: رفرم …تا انقلاب

 کتاب «دو سال آخر: رفرم … تا انقلاب» به انضمام «آمریکا و انقلاب» محصول پژوهش تاریخی هدی صابر در سال‌های آغازین پس از انقلاب ۱۳۵۷ می‌باشد که در سال ۱۳۶۳ توسط انتشارات امیرکبیر و با نام نویسنده‌ی مستعار «ه.موحد» منتشر شده است. در مقدمه‌ی این کتاب و در توضیح ضرورت انجام پژوهش آمده است: «نظم و ترتیب دادن به حوادث تاریخی و مدون و منسجم نمودن، همواره به عنوان یک انتظار طبیعی از سوی آیندگان و نسل‌های آتی ـ که درصدد پی‌جویی و کنکاش تاریخ گذشتگان و حوادث قبل از خود می‌باشند ـ مطرح است؛ همچنان که نسل حاضر نیز با دقت و موشکافی و علاقه‌ای وافر، وقایع گذشته را در لابلای متون و اسناد جستجو می‌کند و نکات آن را به زیر ذره‌بین می‌برد. لذا گردآوری مکتوب وقایع تاریخی زمان حاضر و شکل بخشیدن به آن، نیز مسئولیتی است که می‌باید بدان عمل گردد».

وارسته از بند: خاطرات هم‌بندیان هدی صابر از بند ۳۵۰ اوین

کتاب خاطرات هم‌بندیان شهید هدی صابر از بند ۳۵۰ اوین با عنوان «وارسته از بند» منتشر شد. این کتاب که حاوی خاطرات سیزده تن از هم‌بندیان شهید هدی صابر است، تصویری از نزدیک از آخرین زندان این روشنفکر و فعال اجتماعی فقید به دست می‌دهد. در این کتاب همچنین دست‌نوشته‌های زندان هدی صابر در روزهای منتهی به شهادت نیز گنجانده شده است. سعید مدنی ضمن تشکر از سید مهدی خدایی برای مشارکت در گردآوری مطالب این کتاب، در پیش‌درآمدی که بر این کتاب نوشته، تصریح می‌کند:

پر یادگار: نخستین دفتر از دلنوشته‌ها

کتاب پیش رو دفتر اول از مجموعه دل نوشته‌های شهید هدی صابر تحت نام پر یادگار (۱۳۸۳-۱۳۸۰: بازداشتگاه ۵۹ عشرت آباد و زندان اوین) می‌باشد. این کتاب مشتمل بر ۲۶ نثر شعرگونه و متن ادبی ـ اجتماعی کوتاه از شهید صابر است که به مناسبت‌های مختلف در دوران زندان نگارش یافته‌اند. تصویر دست‌نوشته برخی قطعات نیز در انتهای کتاب آمده است. شعر «پر یادگار» یکی از به یادماندنی‌ترین قطعات نگاشته‌شده توسط شهید صابر در تشریح چگونگی پیوند خوردن با شخصیت شهید محمد حنیف‌نژاد در سیر زندگی شهید صابر است که پیش از این نیز در نشریه چشم‌انداز ایران منتشر شده بود. عنوان همین شعر وزین برای این مجموعه انتخاب شده است. مطالعه‌ی این اشعار، خواننده را علاوه بر مسیر زندگی شخصی و …

پر یادگار: نخستین دفتر از دلنوشته‌ها ادامه مطلب

جامه‌دان پر و پیمان: سه گفتار از هدی صابر درباره امام حسین

کتابچه جیبی «جامه‌دان پر و پیمان» مشتمل بر متن سه سخنرانی از هدی صابر درباره امام حسین و عاشورا منتشر شد.  هر سه سخنرانی در ماه محرم و در سال‌های ۱۳۸۶، ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ انجام گرفته‌اند. سخنرانی نخست با عنوان «جامه‌دان پر و پیمان» در تاریخ ۷ بهمن ۱۳۸۶ در منزل آقای طاهر احمدزاده در مشهد انجام شده است. این مراسم به همت جمعی از انجمن‌های اسلامی دانشگاه‌های شرق کشور و با مشارکت جمعی از اعضای شعبه‌ی خراسان سازمان دانش آموختگان ایران اسلامی ادوار تحکیم وحدت در تاریخ ۶-۴ بهمن (۱۷-۱۵ محرم) در مشهد برگزار شد و طی آن علاوه بر آقای طاهر احمدزاده، مرحوم احمد قابل، آقای حامد علوی، استاد احمد طهماسبی، شهید هدی صابر و آقای تقی رحمانی نیز به ایراد سخنرانی پرداختند.

هشت فراز، هزار نیاز (۱۰)؛ فراز هشتم: اصلاحات

فراز اصلاحات، آخرین فراز بررسی شده در مجموعه مباحث شهید صابر با عنوان «هشت فراز هزار نیاز»، در مجموع سه نشست را در بر دارد و به لحاظ کمیت نشست‌ها، مختصرترین فراز می‌باشد. در نخستین نشست، مطابق معمول دیگر فرازها ابتدا مرحوم مهندس سحابی بحث آغازینی را پیرامون «اهمیت تاریخی دوره‌ی اصلاحات» مطرح می‌کنند و پس از ایشان دکتر هاشم آقاجری به طرح بحثی تحت عنوان «دوم خرداد به مثابه یک جنبش» پرداخته‌اند. مباحث شهید صابر که در دو نشست بعدی آمده در سه محور «شرایط‌شناسی»، «روایت فراز» و «فرجام فراز» طرح شده‌اند. تاریخ برگزاری این نشست‌ها، تیر و مرداد ۱۳۸۷ بوده است.

هشت فراز، هزار نیاز (۹)؛ فراز هفتم: انقلاب ۵۷

معرفی کتاب به نقل از مقدمه به نام رفیق رهگشا هشت فراز، هزار نیاز عنوان سلسله آموزش‌هایی است که توسط هدی صابر با هدف «نقبی به گذشته‌های تاریخی و تسطیح معبری به سمت حال» از آذرماه ۱۳۸۵ تا  آبان ۱۳۸۷ در حسینیه ارشاد برگزار شد. دغدغه‌های او برای ایرانِ فردا او را به این سمت سوق داد که در ۷۵ نشست، علاقمندان را برای هم‌اندیشی و درس‌آموزی از تاریخ گرد هم آورد تا برگ‌های تاریخ سده‌ی اخیر را به قصد «غبارروبی از گذشته‌ها، شفاف‌سازی‌ها، تجربه‌اندوزی‌ها و عبرت‌آموزی‌ها» با هم ورق زنند. تا کنون دو دفتر از این نشست‌ها تحت عنوان پیش از آغاز و فراز تنباکو انتشار یافته است. قرار بر این است که این فرازها سلسله‌وار و مطابق با …

هشت فراز، هزار نیاز (۹)؛ فراز هفتم: انقلاب ۵۷ ادامه مطلب

هشت فراز، هزار نیاز (۸)؛ فراز ششم: مبارزات دهه ۵۰-۴۰

معرفی کتاب به نقل از مقدمه به نام رفیق رهگشا هشت فراز، هزار نیاز عنوان سلسله آموزش‌هایی است که توسط هدی صابر با هدف «نقبی به گذشته‌های تاریخی و تسطیح معبری به سمت حال» از آذرماه ۱۳۸۵ تا  آبان ۱۳۸۷ در حسینیه ارشاد برگزار شد. دغدغه‌های او برای ایرانِ فردا او را به این سمت سوق داد که در ۷۵ نشست، علاقمندان را برای هم‌اندیشی و درس‌آموزی از تاریخ گرد هم آورد تا برگ‌های تاریخ سده‌ی اخیر را به قصد «غبارروبی از گذشته‌ها، شفاف‌سازی‌ها، تجربه‌اندوزی‌ها و عبرت‌آموزی‌ها» با هم ورق زنند. تا کنون دو دفتر از این نشست‌ها تحت عنوان پیش از آغاز و فراز تنباکو انتشار یافته است. قرار بر این است که این فرازها سلسله‌وار و مطابق با …

هشت فراز، هزار نیاز (۸)؛ فراز ششم: مبارزات دهه ۵۰-۴۰ ادامه مطلب

هشت فراز، هزار نیاز (۷): فراز پنجم: جنبش ۴۲-۳۹

دفتر دیگری از مجموعه مباحث تاریخ معاصر ایران شهید صابر (هشت فراز، هزار نیاز) مقارن با پنجمین سالگرد شهید صابر منتشر شد. این دفتر که به فراز مبارزاتی ۴۲-۳۹ اختصاص دارد حاوی نشست‌های چهل و دوم تا چهل و هشتم مباحث «هشت فراز، هزار نیاز» است. در نشست نخستین این مجموعه زنده‌یاد مهندس عزت‌الله سحابی و مهندس لطف‌الله میثمی سخنرانی کرده‌اند. شش نشست بعدی نیز به تحلیل هدی صابر از این فراز مبارزاتی ذیل محورهای بیست‌گانه‌ی مباحث هشت فراز اختصاص دارد. لازم به ذکر است که مجموعه نشست‌های هشت فراز، هزار نیاز، مشتمل بر مباحث تاریخ شهید صابر است. این مباحث در قالب ۷۵ نشست منظم در طی دی‌ماه ۱۳۸۵ تا آبان ۱۳۸۷ در حسینیه‌ی ارشاد برگزار شد. 

هشت فراز، هزار نیاز (۶)؛ فراز چهارم: نهضت ملی شدن نفت

آخرین دفتر باقی‌مانده از مجموعه مباحث تاریخ شهید هدی صابر با عنوان «هشت فراز، هزار نیاز» که به بررسی و تحلیل نهضت ملی شدن نفت به رهبری مرحوم دکتر مصدق اختصاص دارد، در آستانه‌ی هشتمین سالگرد شهادت هدی صابر منتشر شد. این دفتر که حاوی ۱۰ نشست (نشست‌های سی و دوم تا چهل و یکم) از مجموعه مباحث «هشت فراز، هزار نیاز» است حاوی طرح بحث آغازین مرحوم مهندس عزت الله سحابی با عنوان «نهضت ملی، نیاز زمانه» و سخنرانی دکتر حبیب‌الله پیمان با عنوان «نهضت ملی، تداوم مشروطه‌خواهی» در نشست نخست است.

هشت فراز، هزار نیاز (۵)؛ فراز سوم: جنبش جنگل

««ما با شرافت زیسته‌ایم، با شرافت مراحل انقلابی را طی کرده‌ایم، و با شرافت خواهیم مرد.» این گزاره‌ی معروف سردارِ جنگل، میرزا کوچک‌خان است که در ذهن ما از بزرگان است. ما در ذهن با این‌ها زندگی می‌کنیم، می‌نشینیم، بر می‌خیزیم، با آنها جدل می‌کنیم، با آنها عروسی تاریخی برگزار می‌کنیم، با آنها مرثیه می‌کنیم، [و خلاصه] با آنها زندگی می‌کنیم. با این طیف [و] به یاد آرمان‌داران، باربرداران، گمنام‌سرداران و مشهورسرداران، که شاخص آنها در دوره‌ی خودش میرزا کوچک‌خان است، بحث امروز را شروع می‌کنیم.»

هشت فراز، هزار نیاز (۴)؛ فراز دوم: انقلاب مشروطه (۲)

بخش دوم از فراز مشروطه «هشت فراز، هزار نیاز» مقارن با هفتمین سالگرد شهادت هدی صابر منتشر شد. این بخش حاوی نشست‌های شانزدهم تا بیست و چهارم این مباحث است که سرفصل‌های روایت فراز، آغازگران، رهبران و دست‌اندرکارانتشکیلات، ایدئولوژی، استراتژی، برد اجتماعی، دستاوردئها و ناکامی‌ها و جمع‌بندی فراز را در بر دارد. بخش اول این فراز سال گذشته و مقارن با ششمین سالگرد هدی صابر در اختیار علاقمندان قرار گرفته بود. در مقدمه این فراز می‌خوانیم: 

هشت فراز، هزار نیاز (۳)؛ فراز دوم: انقلاب مشروطه (۱)

مقارن با ششمین سالگرد شهادت هدی صابر، دفتر دیگری از مجموعه‌ی «هشت فراز، هزار نیاز» منتشر شد. این دفتر که مربوط به بخش اول فراز انقلاب مشروطه است، حاوی شش نشست آغازین از مجموعه ۱۵ نشست این فراز است. نشست اول حاوی سخنرانی مهندس عزت الله سحابی با عنوان «تولد مفهوم ملت» و سخنرانی دکتر رضا رییس طوسی با عنوان «نگاهی به زمینه های اقتصادی انقلاب مشروطه» است. عناوین پنج نشست بعدی که حاوی سخنرانی هدی صابر است، به ترتیب عبارتست از: فضای بین الملل، غوغای جهان، فضای داخلی، رخ به رخی، زمینه های انقلاب مشروطه. در مقدمه‌ی این دفتر به قلم «جمعی از شاگردان شهید هدی صابر» آمده است:

هشت فراز، هزار نیاز (۲)؛ فراز نخست : جنبش تنباکو

کتاب اخیر دومین مجلد از مجموعه مباحث «هشت فراز، هزار نیاز» می‌باشد که به فراز جنبش تنباکو اختصاص دارد و مشتمل بر شش نشست است که علاوه بر بحث آغازین مرحوم مهندس سحابی پیرامون اهمیت تاریخی فراز تنباکو، مباحث شهید هدی صابر در ۲۰ محور معرفی شده در چارچوب موضوعی وارسی فرازها در خصوص نهضت تنباکو طرح گردیده است. بیست محوری که مورد بررسی تفصیلی و پژوهشگرانه‌ی شهید صابر قرار گرفته‌اند از این قرارند: فضای بین‌المللی؛ شرایط داخلی (اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی)؛ زمینه‌های بروز حرکت؛ روایت فراز؛ مطالبات؛ شعارها؛ رهبری؛ نیروی آغازگر؛ نیروهای دست اندرکار؛ مردم؛ تشکیلات؛ استراتژی؛ مشی؛ ایدئولوژی؛ برد اجتماعی برد جغرافیایی؛ جهت‌گیری طبقاتی؛ دستاوردها؛ ناکامی‌‌ها؛ جمع‌بندی نهایی؛ آموزش‌های فراز در هر یک از نشست‌های شش‌گانه جنبش تنباکو …

هشت فراز، هزار نیاز (۲)؛ فراز نخست : جنبش تنباکو ادامه مطلب

هشت فراز، هزار نیاز (۱)؛ پیش از آغاز

معرفی کتاب به نقل از مقدمه فیروزه صابر به نام رفیق رهگشا هشت فراز، هزار نیاز عنوان سلسله آموزش‌هایی است که توسط هدی صابر با هدف «نقبی به گذشته‌های تاریخی و تسطیح معبری به سمت حال» از آذرماه ۱۳۸۵ تا  آبان ۱۳۸۷ در حسینیه ارشاد برگزار شد. دغدغه‌های او برای فردای ایران او را به این سمت سوق داد که در ۷۵ نشست جوانانی علاقمند را برای هم‌اندیشی و درس‌آموزی از تاریخ گرد هم آورد تا برگ‌های تاریخ سده‌ی اخیر را به قصد «غبارروبی از گذشته‌ها، شفاف‌سازی‌ها، تجربه‌اندوزی‌ها و عبرت‌آموزی‌ها» با هم ورق زنند؛ به کلام او «ما برگ نزنیم، که برگ زند؟» متن پیش رو حاصل سه جلسه‌ی نخست و مدخلی برای ورود به تورق هشت فرازِ مبارزاتی تاریخ …

هشت فراز، هزار نیاز (۱)؛ پیش از آغاز ادامه مطلب

باب بگشا (۶)؛ دفتر ششم: تبیین-۵

دفتر ششم و پایانی مجموعه مباحث قرآنی شهید هدی صابر با عنوان «باب بگشا» در آستانه‌ی هشتمین سالگرد شهادت این اندیشمند ملی ـ مذهبی منتشر شد. این دفتر پنجمین و آخرین بخش از سطح «تبیین» را در بر می‌گیرد. پیش از این، دفترهای دوم تا پنجم از مباحث «باب‌بگشا» که اختصاص به چهار بخش از سطح تبیین داشته و در مجموع حاوی ۵۰ نشست و هشت مورد از «کارکردها و داشته‌های خدا» بود که طی نشست‌های پانزدهم تا شصت و چهارم «باب بگشا» ارائه شده‌اند، در اختیار علاقمندان قرار گرفته بود. هفت کارکرد و داشته‌ی طرح‌شده در نشست‌های پنجاه‌گانه‌ی دفترهای پیشین عبارت بودند از: خدای طراح ـ مهندس، خدای خالق، خدای صاحب دید استراتژیک، نگرش روندی و سامان مرحله‌ای، دید تاریخی و تحلیل تاریخی، خدای صاحب ایده، خدای منبع الهام، خدای منشاء عشق و امید.

باب بگشا (۵)؛ دفتر پنجم:تبیین-۴

دفتر پنجم از سلسله مباحث باب بگشا حاوی ۱۶ نشست بعدی (نشست‌های چهل و هفتم تا شصت و چهارم) و دو داشته و کارکرد دیگر خدا مطابق صورت‌بندی هدی صابر است: خدای منبع الهام و خدای منشأ عشق و امید. مشخصه‌ی این دفتر به لحاظ شرایط اجتماعی طرح، نخست، مقارن شدن اولین نشست این دفتر با فردای درگذشت و وداع تاریخی ملت ایران با مرحوم آقای منتظری است که تحلیلی موجز از شهید صابر در ابتدای نشست چهل و هفتم در این زمینه را در پی داشته است؛ و دوم، فرونشستن موج اولیه‌ی جنبش اعتراضی سال ۱۳۸۸ و فاصله گرفتن از تلاطم‌های ۸ ماهه‌ی خرداد تا دی ۱۳۸۸ جامعه‌ی ایران است.

اسکرول به بالا