منش و سلوک اخلاقی

جای خالی، جای سبز

قواره ایران پهلوان و جهان پهلوان در «میانه» خالی است و «جای»اش، جای سبزی است. در ورزش تهی از منشِ دولت زده و در خاکستری مکدر امروزه ایران، جای خالی پهلوان، عیان تر و سبزینه‌ی سبزی اش، مغزپسته‌ای تر و ریحانی تر است. برای برخی‌ها از این «گونه»، دل بهانه می گیرد و منقبض می شود. در این آشفته بازار اکنونی، دلِ ملی، «بونه» تختی دارد و در نبودش، تنگِ تنگ است. مجموعه «جای خالی، جای سبز»، «یاد»پهلوانِ غایبِ حاضر را پاس می دارد. این مجموعه ارزانی به آنی است که هرچه فاصله زمانی وداعش با ما بعیدتر می شود، نزدیک تر احساسش می کنیم. ذیلِ پاسِ یاد پهلوان، به حساسیت‌های اجتماعی «چشم انداز» ایران ارج می نهیم که شماره‌ای از شماره‌هایش را برای پهلوان اجتماعی ایران زمین، به طبع رساند.

منشِ از کف رفته

منبع: نشریه‌ی چشم‌انداز ایران ـ موخره‌ی ویژه‌نامه‌ی «جای خالی، جای سبز» ـ زمستان ۱۳۸۸ دریافت فایل اصلی مقاله (Pdf)  «منشِ از کف رفته»*  در اسفند ماه سال ۱۳۲۰ با مرگ «حاج سیدحسن شجاعت»، پهنه میهن ما از «پهلوان» خالی و «سنت پهلوانی» ایران بی‌پدر شد. یل نامدار پایتخت که از شغل رزازی (برنج‌کوبی) ارتزاق می‌نمود و بدین خاطر به «حاج سید حسن رزاز» مشهور بود با شانه‌های پهن، دستان بزرگ و روح بلند خود، دو دهه‌ی آخر سده سیزدهم و دو دهه‌ی نخست سده‌ی چهاردهم هجری خورشیدی را پوشش می‌داد. تنها قواره کم‌نظیر، قدرت شگرف، پشت نساییدن به کف گود و میدان و اجرای زیبای فن نبود که او را از دیگر زورآوران هم‌عصر خویش ممتاز می‌کرد. تناور «صاحب سجایا» …

منشِ از کف رفته ادامه مطلب

«جای خالی، جای سبز»: پژوهشی در زندگی و منش تختی

ویژه نامه جای خالی جای سبزنشریه چشم‌انداز در زمستان ۱۳۸۸ اقدام به انتشار ویژه‌نامه‌ای کرد که سردبیری این ویژه‌نامه را مرحوم صابر عهده‌دار بود. شهید صابر برای تدوین این ویژه‌نامه، تقریباً تمام منابع مکتوب و شفاهی که در مورد تختی وجود داشته است را سر زده است. صابر دغدغه‌ی منش داشت. منشی که آن را در چند دهه پیش گم‌شده می‌دانست. بیشتر کسانی که در این نشریه به سراغ آنها رفته‌اند، چنین دغدغه‌ای دارند. سرآغاز این مجموعه را، مکتوباتی از خود تختی و مصاحبه‌هایی با فرزند و نوه‌اش در بر می‌گیرد. تختی از سختی‌های مسیرش می‌گوید و از اینکه معتقد بوده و به دائم به خود گوشزد می‌کرده است که «آینده از آن کسی است که بیشتر از همه رنج برده است.» شهید صابر در مقدمه‌ی این ویژه‌نامه و در توضیح ساختار آن می نویسد:

چهل ‌و ‌دو اکتبر پس از وداع چه

چهل ‌و ‌دو اکتبر پس از وداع چه: فلسفه در انداختن، بی«‌فلسفیدن» هدی صابر منبع: نشریه‌ی چشم‌انداز ایران ـ شماره‌ی ۵۸ ـ آبان و آذر ۱۳۸۸ دریافت فایل اصلی مقاله (pdf) کمتر از چهاردهه با همه بضاعت و قد و قامت وَجدانه زیستن، با آرمان هم آغوشیدن، از این کوه و آن جنگل در پی مفربودن، نیارامیدن و آب خوش ننوشیدن، شب‌زنده‌داشتن، خواب جواب‌کردن، موسیقیا در دل و سرود بر لب زَمزمیدن، رمز و راز با داس ماه و طلایه شید در میان نهادن، با شاخ و برگ درختان گشن سخن گشودن، در مسیر رهایی نوع بشر و به قصد آینده‌داری دختر بچگان و پسرکان با همه هستی رزمیدن، در قدرت اطراق نکردن و در مقام و موضع چادر نزدن، …

چهل ‌و ‌دو اکتبر پس از وداع چه ادامه مطلب

تختی؛ شمشاد برقرار،منش ماندگار

غلامرضا تختیدر دهه­ای که مصدق تبعید، نهضت ملی سرکوب، سنت­ها مورد تهاجم، خسروانی صحنه گردان ورزش و شعبون، تیپ و شاخ شده بود، تختی «مردی چنین در میانه میدانم آرزوست»، در مخیله توده­های آن روز بود. او با توده­ها درتنید و توده­ها با همان «چسب» با او پیوند خوردند. سیر و گشت در ورزش و سیر و گشت در کوچه پس کوچه­ها، دالان­ها و پاگردهای توده­ها از بازار و مسجد گرفته تا گذر و حمام و چلوکبابی ملی، پهلوان را «توده­ای» کرد و بس عینی. بس عینی­تر از رستم و پوریا و رزاز پر سجایا. حس خویشاوندی مردم با تختی او را به پهلوانِ ملی و سراسری تبدیل کرد؛ مرد سال ۴۲ شدن بس و بس و بس پر معنا بود.

سه هم‌پیمان عشق

”سه هم پیمان عشق“ روایت منش، روش و بینش سه تن ازسرآمدان مبارزه برای احقاق حقوق ملت در طی یکصد سال اخیر است، محمد حنیف نژاد، سعید محسن، اصغر بدیع زادگان. هدای صابر در این اثر به گردآوری خاطرات دوستان و همرزمان آن سه شهید پرداخته است.صابر در این اثر مایه دار در پی ثبت ”سیر حیات“ این سه مجاهد است تا در پی این کنکاش آن ”ویژگی هایی“ که آنها را چنین نمود و تا این سطح  و موقعیت انسانی رسانید باز یابد، برشمارد و آموزه ها را بر مدار آموزش و انتقال بنشاند. … مسئله اصلی هدی صابر در این اثر کاربری آن سه عنصر ثابت در دوران کنونی می باشد در دورانی که از عشق جز سیمایی کاریکاتور مانند نمانده است و کسالت روح این نسل نشان از خشونتی سرد می دهد. ساختار محتوایی کتاب نیز بر اساس چیدمان خاطرات همگن بصورت موضوعی می باشد که در  بیست و یک فصل تنظیم شده است، برخی از مصاحبه کنندگان نیز از چهره های برجسته سیاسی و ادبی  چون مهندس عزت الله سحابی، حسین شاه حسینی، محمد توسلی، لطف الله میثمی، محمدعلی سپانلو و …. می باشد که باعث وزانت کیفی اثر شده است.

میراث پهلوانی

معرفی کتاب «میراث پهلوانی» منبع: ماهنامه‌ی کتاب ماه هنر، مهر ۱۳۸۷، شماره ۱۲۱، ص.۶۳ دریافت فایل اصلی مقاله (pdf) توضیح: کتاب «میراث پهلوانی» نوشته‌ی آقای ابراهیم مختاری می‌باشد؛ از آنجا که زنده‌یاد هدی صابر در پژوهش و تدوین بخش‌هایی از این کتاب مشارکت داشته، این کتاب به طور مشترک با نام مولفان (آقای ابراهیم مختاری و هدی صابر) منتشر شده است. آنچه در پی می‌آید معرفی این کتاب در ماهنامه‌ی کتاب ماه هنر می‌باشد. ویژگی‌های پهلوانی یکی از شاخص‌ترین تجلی‌های میراث معنوی فرهنگ ایرانی است که در وجود گروه‌هایی که در دوره‌های مختلف تاریخی به‌ نام‌های عیاران،فتیان،کلوها،شاطران و مانند این‌ها نامیده شده‌اند،تجلی یافته است.این سنت پهلوانی،در همه‌ی ادوار ریشه در فرهنگ اهل حرفه و افزارمندان دارد و ناگزیر از جامعه‌های …

میراث پهلوانی ادامه مطلب

چه مردان سبزى به دریا رسیدند

  هدى صابر منبع: ماهنامه ایران فردا، شماره ۵۸، مهر  ۱۳۷۸ “بنام پروردگار شهیدان” آشنایان ره عشق در این بحر عمیق غرقه‌گشتند و نگشتند به آب آلوده در نگاهى سیار به صفحه فراخ تاریخ چنین مى‌توان دریافت که در میان نسلهایى که یکى از پى دیگرى به عرصه “زنده”گى گام مى‌نهند، هستند نورسیدگانى که داوطلبانه و مسئولانه در عین آرامى و بى‌ادعایى، پشت و شانه براى حمل بارهاى گران در میان مى‌گذارند. در تاریخ یک سده اخیر میهن ما سه نسل چنین خصلتى بروز داده‌اند: فرزندان برخاسته از مشروطه، جوانان پندآموخته از فراز مبارزاتى سالهاى ۳۹-۴۲ و بچه‌هاى انقلاب. به هر قلمرو اعم از ادب، هنر، سیاست، تفکر، ورزش و… که سرکشى کنیم بانیان و سامان‌دهندگان و صاحبان سبک و روش …

چه مردان سبزى به دریا رسیدند ادامه مطلب

اسکرول به بالا